Ze is modeconsultant, creatief strateeg en kleurenfanaat. Stella Verdult is een van de vele creatieven bij TAC. We bezochten de duurzame ontwerpster om te praten over fast fashion, haar passie voor kleur en de komende tentoonstelling ‘Oranje is ook rood’.
Davy de Lepper
06.03.2021
Seizoenen, trends en collecties. We jagen voortdurend op de nieuwe, betere en verbeterde versie van een product dat we misschien al bezitten. Fast fashion is een smerige industrie die inspeelt op een gewenste manier van leven en tegelijkertijd het milieu ernstig vervuilt. Voordat een niet-originele hoodie in de plaatselijke H&M-winkel in de verkoop gaat, is hij al verschillende keren de wereld overgegaan en heeft hij giftige sporen achtergelaten. Gelukkig stappen steeds meer bedrijven – in en buiten de modewereld – over op duurzamere producten en duurzame oplossingen. Er duiken zelfs nieuwe merken op die het hun missie maken om eerlijk en transparant te produceren en daarbij lokale en kleinere fabrieken te steunen. Dit brengt ons bij TAC resident Stella Verdult; iemand die haar carrière begon in de fast fashion, maar zich nu – onder andere – specialiseert als duurzaam ontwerper en consultant.
Na gewerkt te hebben in de mode-industrie van Parijs en Spanje, ben je terug verhuisd naar Eindhoven. Wat heeft je doen besluiten om terug te komen?
Als je meer dan 5 jaar in het buitenland woont en in vreemde talen werkt, in mijn situatie Frans en Spaans, voel je een barrière in je woordenschat. Ik miste mijn moedertaal. Je bent niet zo snel, slim of grappig in een andere taal. Nieuwe vrienden baseren je op je versie in een andere taal, een merkwaardig iets. Wat interessant was, is dat het me de ruimte gaf om moediger te zijn. De taal was zeker een reden.
Ik wilde ook echt een risico nemen en een eigen bedrijf beginnen. Dat deed ik het liefst in een kleine en betrouwbare omgeving. Ik zou als jonge ondernemer niet in Parijs beginnen – dat zou een recept voor een ramp zijn. Als je jezelf uitdaagt, probeer het dan op andere gebieden makkelijker te maken.
Wat inspireerde je om van een carrière in fast fashion over te stappen op duurzaam design?
Het duurde lang voordat ik die overstap maakte. Op een gegeven moment word je cynisch in je eigen vak. In de fast fashion bijvoorbeeld is alles gebaseerd op verkoopcijfers. Dat beïnvloedt ook de manier waarop je ontwerpt. Je maakt dan bepaalde formules voor dingen die goed verkopen en die worden herhaald. Ik heb bijvoorbeeld bij Zara gewerkt en daar was een database met best verkopende producten. Daar werden die ontwerpen elk jaar een klein beetje aangepast.
Ik vond het ook moeilijk om de relatie van het bedrijf met fabrikanten en leveranciers te zien. Productie en arbeidsomstandigheden zijn een onomstreden onderwerp in de Spaanse scene. Bij Zara was het bijna een soort motto om het personeel hierover niet te informeren. Het was een taboe dat gevoed werd door angst en onwetendheid. Zolang je personeel bang en naïef is, heb je een goed geoliede machine. Maar hoe lang zullen ze gelukkig zijn? Mijn vroegere collega’s waren vaak trouw aan hun werk en blij dat ze het hadden. In mijn geval was dat anders. Als je moeite doet om je leven elders op te bouwen, dan heb je ook meer reden om dingen in twijfel te trekken.
Hoe zou je het merk Stella Verdult omschrijven?
Eigenlijk ben ik mijn kledingmerk nu langzaam aan het afbouwen, maar daar kom ik zo op terug. Het is bedacht met het idee dat standaard kledingmaten voor de meeste mensen niet werken. Bij Zara ontwierpen we op Spaanse modellen. De Spaanse maat S is natuurlijk anders dan de Nederlandse maat S. Daarom kon ik me niet voorstellen dat ik een kledinglijn met standaardmaten zou maken. Ik wilde ook werken met lokale ambachten, dus de oplossing was om stukken op maat te maken en meer te luisteren naar mijn creativiteit en interesse.
De kleding die ik maakte was tijdloos, minimalistisch en geïnspireerd op mijn eigen favoriete stukken. Ze vormden de basis voor de garderobe. Af en toe kwam er een nieuw kledingstuk bij: een nieuwe variatie of hetzelfde stuk in een andere stof. De reden dat ik mijn merk nu afbouw is dat het moeilijk is om 1 kledingstuk voor 1 persoon te maken. Het is niet winstgevend. Zodra je maatwerk belooft, heeft de klant ineens veel andere wensen. Mensen gaan met andere ogen kijken: als een item eenmaal in Nederland is gemaakt, mogen er geen knopen meer afvallen. Dat kan natuurlijk altijd gebeuren. Ik ontwerp nog steeds kleding voor mijn intieme omgeving en dat zal altijd zo blijven. Professioneel gaat mijn pad ergens anders heen.
Welk advies zou u iemand geven die aandacht wil gaan besteden aan een duurzamere levensstijl?
Je moet je altijd durven afvragen WAAROM? Waarom wil ik deze bank, waarom wil ik deze jas enzovoort. Waarom is het belangrijk dat je bank mooi is? Als je deze waarom-vraag blijft stellen, kom je op een plek van onzekerheid. We willen bijvoorbeeld producten hebben die anderen ook mooi vinden. Als je naar die onzekere plek gaat, die heel eng is, besef je ineens dat je veel minder te doen hebt. Op vakantie dragen we bijvoorbeeld maar 1 broek en 1 overhemd, en daar zijn we blij mee. Omarmen dat we hypocriet mogen zijn, zolang we het stukje bij beetje beter durven te doen. Leuk weetje: ik heb wasbare luiers geprobeerd voor mijn dochter. Die heb ik snel weer vervangen door wegwerpluiers.
"Wat zijn de vervuilende gevolgen van onze ijdelheid?"
Je noemt jezelf een kleurenaficionada, iets waarin je je begon te specialiseren tijdens je studie aan de Willem de Kooning Academie. Waar denk je dat deze passie voor kleur vandaan komt?
Misschien komt het van mijn moeder, zij is een schilderes die veel met kleur werkt. Toen ze thuiskwam, sprak ze enthousiast over de nieuwe tubes verf die ze had gekocht. Deze hadden dan bijvoorbeeld een specifieke kleur geel. Ze kon niet wachten op de dag dat die kleur geel belangrijk zou zijn. Ik begreep dat toen niet, maar nu herken ik dat met mijn textiel. Ik koop vaak stoffen zonder specifiek doel, maar alleen omdat ze me aanspreken en ik weet dat ik ze ooit zal gebruiken. Mijn stoffen zijn een van mijn mooiste bezittingen. De passie voor het kijken naar kleur heb ik misschien van mijn moeder.
Als ik naar een mandarijn keek, kon ik ongelooflijk geïnspireerd raken door de kleur oranje die het had. Toen ik vervolgens een kledingstuk wilde maken in dezelfde tint oranje, ging er iets mis in het vertaalproces. In de stoffenwinkel associeerde ik ineens alle kleuren oranje met de Nederlandse feestdag Koningsdag. Het was deze verkeerde interpretatie van kleur naar kleding die mij inspireerde om af te studeren in kleur. Het deed me beseffen dat kleur wordt bepaald door het object dat het bevat. De klaproos bevat ook zo’n prachtige kleur oranje, maar kijk eens naar een jas bij H&M die dezelfde magie in die specifieke kleur bevat.
'Oranje is ook rood' is de naam van uw komende tentoonstelling in TAC. Hoe geeft deze poëtische titel weer wat de bezoekers te zien krijgen?
Er is zo’n breed spectrum van rood en rood dat oranje wordt. Maar wanneer is iets rood en wanneer is iets oranje? De titel is een poëtisch duwtje in de goede richting. Ludwig Wittgenstein heeft hierover een heel mooi en filosofisch boek geschreven, genaamd “Remarks on Colour”. Hij vertelt over een schilder die een raam wil afbeelden. Die schilder heeft nog kleur nodig om de transparantie van het raam aan te geven. Wat doe je met kleur om te laten zien dat je door een bewolkt raam kijkt? Het lezen van dit boek gaf me de ruimte om op een abstracte manier over kleur te praten. Ik kan dingen zeggen die nergens op slaan, maar een goed gevoel geven als ik ze zeg.
Met de tentoonstelling hoop ik het gesprek over kleur te openen. Je kunt een bepaalde kleur eerst haten, maar wat als hij op een andere manier wordt gebruikt? Een pauw heeft bijvoorbeeld de mooiste kleuren turkoois in zijn veren, maar ik hoef geen dienblad met dezelfde kleur in mijn interieur. Het zijn die grijze gebieden van hoe je naar kleur kijkt die interessant zijn. Het doel van de tentoonstelling is dan ook om je kleurenvocabulaire te verbreden. Als je referentie groeit, kun je meer gaan zien. Meer groen zien is meer groen waarderen. Je kunt dit ook vertalen naar duurzaamheid: Als je beter weet wat de waarde van iets is, zul je het meer waarderen en er vervolgens beter voor zorgen. Activisme is niet mijn taal, kleur is mijn taal.
Tentoonstelling ‘Oranje is ook rood’ van Stella Verdult wordt zaterdag 6 maart geopend in TAC. Bezoek aan de tentoonstelling is mogelijk door een mail te sturen naar info@tac.nu of info@stellaverdult.com.
